Gebelikte Kansızlık

Gebelikte Kansızlık: Belirtileri, Riskleri ve Önleme Yöntemleri! Hamilelik süreci, anne adayının vücudunda birçok fizyolojik değişikliğe neden olur. Bu dönemde kan hacmi yaklaşık %20-30 oranında artar. Artan kan hacmi, vücudun hemoglobin üretimini desteklemek için daha fazla demir ve vitamin ihtiyacı doğurur. Ancak birçok kadın, özellikle ikinci ve üçüncü trimesterde, yeterli demir alımını sağlayamaz. Bu durum, gebelikte kansızlık yani anemiye yol açabilir ve anne ile bebek sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir.

Gebelikte Kansızlığın Riskleri

Kansızlık, anne adayının yaşam kalitesini düşürmekle kalmaz, aynı zamanda erken doğum riskini artırır ve doğum sonrası aşırı kan kaybına neden olabilir. Yapılan araştırmalara göre, kansızlık anne ölümlerinin %40-60’ından sorumlu olabilir. Gebelikte anemi, başta demir, folik asit ve B12 vitamini eksikliklerinden kaynaklanır ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, anne adaylarının düzenli olarak kan değerlerini kontrol ettirmeleri büyük önem taşır.

Kansızlığın Gebelikteki Etkileri

Anemi, vücutta hemoglobin seviyesinin 11 mg/dl’nin altına düşmesi durumudur. Hamilelikte oldukça yaygın görülen bir durumdur ve şu belirtilere yol açabilir:

• Sürekli yorgunluk hissi
• Üşüme ve titreme
• Nefes darlığı
• Baş dönmesi ve halsizlik
• Kalp çarpıntısı
• Baş ağrısı
• Solgun, kuru ve hassas cilt
• Kolay morarma eğilimi
• Dil hassasiyeti ve ağrısı
• Huzursuz bacak sendromu

Bunun yanı sıra, kansız annelerden doğan bebeklerde gelişim geriliği, dikkat eksikliği ve erişkinlikte hipertansiyon gibi sağlık problemleri gelişebilir.

Gebelikte Anemi Riskini Artıran Durumlar

Gebelik sürecinde anemi riskini artıran bazı faktörler vardır:

• Kısa aralıklarla hamile kalmak
• Çoğul gebelik (ikiz, üçüz gibi)
• Yoğun sabah bulantıları ve sık kusmalar
• Demir yönünden zengin besinleri yeterince tüketmemek
• Gebelik öncesinde aşırı adet kanaması yaşamak
• Daha önce anemi geçmişine sahip olmak

Bu faktörlerden biri veya birkaçı anne adayında mevcutsa, kansızlık riski daha da yükselir ve daha sık doktor kontrolü gerektirir.

Gebelikte Demir Takviyesi Neden Önemlidir?

Gebelikte kan hacmindeki artış ve fetüsün gelişimi nedeniyle, anne adayının günlük demir ihtiyacı yaklaşık 4 mg olarak belirlenmiştir. Bu miktar, gebelik öncesine göre iki kat fazladır. Ancak besinlerden alınan demirin yalnızca %10’u vücutta emilebildiğinden, gebelik boyunca ek demir takviyesi kullanımı zorunlu hale gelir.

Kan değerleri normal olan anne adaylarına genellikle günde 60 mg demir takviyesi önerilirken, anemi tespit edilen gebelerde bu doz 100 mg ve üzerine çıkabilir. Et tüketimi ve C vitamini içeren besinlerin tüketimi, demirin emilimini artırarak kansızlık riskini düşürmeye yardımcı olabilir.

Folik Asit Eksikliğinin Gebelikteki Etkileri

Gebeliğin erken dönemlerinde folik asit eksikliği, bebeğin gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Yarık dudak-damak, spina bifida gibi nöral tüp defektleri, erken doğum gibi ciddi komplikasyonlarla ilişkilidir. Folik asit; brokoli, brüksel lahanası ve ıspanak gibi sebzelerde bolca bulunur. Ancak pişirme sırasında etkinliğinin azaldığı bilinmektedir.

Bu nedenle, gebelik öncesinde günlük 400 mikrogram folik asit takviyesine başlanması önerilir. Şayet folik asit eksikliği belirgin hale gelirse, bu doz 5 mg’a kadar çıkarılabilir. Ayrıca, epilepsi hastaları ve talasemi taşıyıcıları gibi özel grupların da doktor kontrolünde uygun dozda folik asit alması gerekmektedir.

Gebelikte B12 Eksikliğinin Etkileri

B12 vitamini, sağlıklı kan üretimi ve sinir sistemi fonksiyonları için oldukça önemlidir. Gebelikte fetüsün artan ihtiyacı nedeniyle, annede B12 eksikliği gelişebilir. Vejetaryen diyet, sigara kullanımı ve doğum kontrol hapı kullanımı gibi faktörler B12 eksikliği riskini artırabilir.

B12 eksikliği olan anne adaylarında şu belirtiler görülebilir:

• El ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma
• Halsizlik ve yorgunluk
• Hafıza ve konsantrasyon sorunları
• Depresif ruh hali

Bebeklerde ise doğum sonrası gelişim geriliği ve anemiye yol açabilir. B12 vitamini en çok kırmızı et, balık ve süt ürünlerinde bulunur. Eksiklik durumunda doktor önerisiyle ağızdan ya da enjeksiyon yoluyla B12 takviyesi alınabilir.

Sağlıklı Bir Gebelik İçin Demir, Folik Asit ve B12 Desteği Şart

Gebelikte kansızlık, anne ve bebek sağlığını doğrudan etkileyen önemli bir sorundur. Düzenli doktor kontrolleri, kan testleri ve sağlıklı beslenme ile anemi riski minimize edilebilir. Demir, folik asit ve B12 vitamini açısından zengin bir beslenme planı oluşturulmalı ve gerektiğinde doktor önerisiyle takviye alınmalıdır.

Bebek sağlığını ve anne adayının gebelik sürecini korumak için, kansızlık belirtilerine dikkat edilmeli ve erken önlem alınmalıdır. Sağlıklı bir hamilelik geçirmek için dengeli beslenmeye özen göstermek ve tıbbi kontrolleri aksatmamak büyük önem taşır.

Kaynak: kadintr.com.tr