Yaşam süresinin uzaması ve yaşlı nüfusun giderek artmasıyla birlikte omurga kırıkları, özellikle de osteoporotik vertebra kırıkları, günümüzde çok daha sık görülür hale geldi. Hem dünyada hem de Türkiye’de yapılan araştırmalar, yaşlanma ile birlikte kemik yoğunluğunun azalması sonucu omurganın daha kırılgan hale geldiğini ve kırık riskinin belirgin biçimde yükseldiğini gösteriyor.
Omurga Kırıkları Neden Artıyor?
1. Osteoporozun Yaygınlaşması
Yaş ilerledikçe kemik mineral yoğunluğu azalır. Bu durum, özellikle kadınlarda menopoz sonrası dönemde belirginleşir. Osteoporoz, günümüzde omurga kırıklarının en önemli nedenidir.
- 60 yaş üstü bireylerde osteoporotik omurga kırığı riski belirgin artar.
- Yapılan çalışmalarda vertebra kırıklarının son 30 yılda %50’den fazla arttığı
2. Artan Yaşam Süresi
Günümüzde insanlar daha uzun yaşamaktadır. Yaşam süresinin uzaması, kemiklerde yaşa bağlı zayıflamanın daha belirgin hale gelmesine yol açar.
Bu nedenle 70–80 yaş grubunda omurga kırıkları en sık görülen yaşlılık sorunlarından biridir.
3. Türkiye’de Hızlı Artan Yaşlı Nüfus
TÜİK verilerine göre Türkiye’de 65 yaş üstü nüfus son 20 yılda iki katına yaklaşmıştır. Bu demografik değişim, klinik pratikte osteoporotik çökmeli omurga kırıklarının daha sık görülmesine neden olmaktadır.
Omurga Kırıkları Hangi Belirtilerle Ortaya Çıkar?
Omurga kırıkları her zaman şiddetli ağrıya neden olmayabilir. Bazı hastalar yıllarca fark etmeden kırıklarla yaşayabilir. Yine de en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Aniden başlayan sırt veya bel ağrısı
- Boy kısalması
- Kamburluk gelişmesi
- Yürürken ağrı artması
- Nefes alırken zorlanma (ileri kamburlukta)
Unutulmamalıdır ki omurga kırıklarının yaklaşık %60’ı tanı almamış gizli kırıklardır.
Omurga Kırıkları Nasıl Teşhis Edilir?
Tanıda en sık kullanılan yöntemler:
- Direkt omurga grafileri
- MR görüntüleme (özellikle yeni oluşan kırıkları ayırt etmede en değerli yöntemdir)
- BT taraması
- Kemik yoğunluğu ölçümü (DEXA)
Erken tanı, ilerleyici kamburluğun ve kronik ağrının önlenmesi için büyük önem taşır.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Omurga kırıklarının tedavisi kırığın tipine, yaşına ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir.
1. Konservatif Tedavi
- İstirahat
- Ağrı kontrolü
- Osteoporoz tedavisi
- Korse kullanımı
2. Cerrahi Dışı Girişimsel Tedaviler
Günümüzde en sık uygulanan minimal invaziv girişimler:
- Kifoplasti
- Vertebroplasti
Bu yöntemler ile çökmüş omura kemik çimento uygulanarak ağrı hızlı bir şekilde azaltılır ve kırığın ilerlemesi durdurulur.
Kifoplasti Nedir? Omurga Kırıklarında Modern ve Etkili Tedavi Yöntemi
Kifoplasti, özellikle yaşlı bireylerde görülen osteoporotik omurga kırıklarının tedavisinde kullanılan, minimal invaziv ve hızlı iyileşme sağlayan bir girişimsel işlemdir. Günümüzde yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte omurga kırıkları daha sık görülmekte ve kifoplasti, bu kırıkların tedavisinde en etkili yöntemlerden biri haline gelmiştir.
Kifoplasti Hangi Durumlarda Uygulanır?
Kifoplasti genellikle şu durumlarda tercih edilir:
- Osteoporoz sonucu oluşan çökmeli omurga (vertebra) kırıkları
- Travma sonrası oluşan kırıklar
- Omurga ağrısı nedeniyle günlük yaşamı kısıtlanan hastalar
- Korse ve ilaç tedavisine rağmen ağrısı geçmeyen durumlar
Yaşlılıkla beraber artan omurga kırıkları, kifoplastiye yönelik ihtiyacı da artırmıştır.
Kifoplasti Nasıl Yapılır?
Kifoplasti, ameliyathane koşullarında, genellikle 20–30 dakika süren bir işlemdir.
- Lokal veya genel anestezi verilir.
- Kırık omura ince bir iğneyle girilir.
- Omur içinde küçük bir balon şişirilerek çökmenin bir kısmı düzeltilir.
- Oluşan boşluğa kemik çimentosu enjekte edilir.
- Çimento hızla sertleşerek kırığı stabilize eder ve ağrı büyük ölçüde azalır.
Bu işlem sayesinde hastalar çoğu zaman aynı gün içinde ayağa kalkabilir.
Kifoplastinin Avantajları Nelerdir?
Kifoplasti günümüzde en çok tercih edilen omurga kırığı tedavilerinden biridir çünkü:
- ✔ Ağrıyı hızla azaltır
- ✔ Kısa sürede günlük yaşama dönüş sağlar
- ✔ Yatış süresi minimaldir
- ✔ Kesik olmadan, küçük bir girişimle yapılır
- ✔ Omurganın çökme açısının bir kısmı düzelebilir
- ✔ Kırığın ilerlemesi durdurulur
Bu özellikler, özellikle ileri yaş hastalar için kifoplasti işlemini oldukça güvenli ve etkili hale getirir.
Kifoplasti Kimlere Uygun Değildir?
Aşağıdaki durumlarda kifoplasti uygun olmayabilir:
- Uzun süre önce oluşmuş ve tamamen iyileşmiş kırıklar
- Aktif enfeksiyon varlığı
- Kanama bozuklukları
- Omurilik kanalında ciddi daralma ile seyreden kırıklar
Her hasta için MR ve BT ile detaylı değerlendirme yapılmalıdır.
Kifoplasti Sonrası İyileşme Süreci
Kifoplasti sonrası hastaların çoğu:
- Aynı gün ya da ertesi gün taburcu olur
- Ağrının büyük bölümünden anında kurtulur
- Günlük yaşam aktivitelerine hızla döner
- Yürüyüş gibi hafif aktivitelere hemen başlayabilir
Doktor önerilerine göre osteoporoz tedavisinin başlanması, yeni kırıkların önlenmesi açısından önemlidir.
Kifoplasti ve Yaşlılık: Neden Daha Sık Gerek Duyuluyor?
Türkiye’de ve dünyada yaşlı nüfus arttıkça osteoporotik omurga kırıkları da giderek daha sık görülmektedir. Kırıkların büyük bir kısmı:
- Düşme
- Hafif travmalar
- Öksürme, eğilme gibi düşük enerjili hareketler
sonucu ortaya çıkar.
Bu nedenle kifoplasti, günümüzde yaşlılıkla ilişkili omurga kırıklarının en etkili tedavi yöntemlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Kifoplasti, Omurga Kırıklarında Hızlı ve Güvenilir Bir Çözüm
Kifoplasti, özellikle osteoporotik kırıklarda ağrıyı hızla azaltan, hareket kabiliyetini artıran ve hastayı kısa sürede normal yaşama döndüren modern bir tedavi yöntemidir. Yaşlı nüfusun artmasıyla bu tedaviye olan ihtiyaç da giderek yükselmektedir.
Omurga Kırıkları Nasıl Önlenebilir?
Yaşlı bireylerde kırık riskini azaltmak için:
✔ Düzenli D vitamini ve kalsiyum kontrolü
✔ Osteoporoz taraması (DEXA)
✔ Düzenli yürüyüş ve kas güçlendirme egzersizleri
✔ Ev içi düşme riskinin azaltılması
✔ Gerekirse osteoporoz ilaçlarının başlanması
Önleyici yaklaşım, kırık oluşmadan önce riskin azaltılmasında büyük önem taşır.
Sonuç: Yaşlılık Artıyor, Omurga Kırıkları da Artıyor
Günümüzde artan yaşlı nüfus, osteoporozun daha sık görülmesine yol açmakta ve bunun doğal sonucu olarak omurga kırıkları belirgin şekilde artmaktadır. Erken tanı ve uygun tedavi ile hastaların yaşam kalitesi kısa sürede düzelebilir.
Bir Cevap Yaz
